fbpx

เมื่อความจำเริ่มหดหาย จำเป็นไหมว่าต้องเป็นโรคสมองเสื่อม

ในทุกวันพฤหัสบดี ที่โรงพยาบาลจิตเวชจะเป็นวันคลินิกผู้สูงอายุ

อาการสำคัญอย่างหนึ่งที่ลูกหลานมักพาผู้สูงอายุมาพบคือ พ่อแม่มีบุคคลิกภาพเปลี่ยนไป เช่น เดิมเป็นคนใจดี ใจเย็น ก็กลายเป็นคนใจร้อน หงุดหงิดง่าย เดิมเป็นคนร่าเริง ก็กลายเป็นคนซึมเศร้า ขี้น้อยใจ เดิมเป็นคนพูดน้อย ก็กลายเป็นคนขี้บ่น และตัดสินใจมาพบแพทย์ เพราะพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปนั้นเริ่มทำให้เกิดปัญหาความสัมพันธ์ในครอบครัว

เมื่อถามว่า ‘ความจำ’ เป็นอย่างไร มักได้คำตอบว่า จำได้น้อยลง เป็นมากบ้าง น้อยบ้าง

อ่านมาถึงตรงนี้มีใครคิดถึงโรคสมองเสื่อมบ้างคะ

ถ้าคิดก็ไม่แปลก ถ้าไม่คิดก็ไม่แปลกเช่นกัน ปกติเวลาที่เราพูดถึงโรคสมองเสื่อม เรามักจะคิดถึงโรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s disease) เพราะเป็นโรคสมองเสื่อมชนิดหนึ่งที่ถูกนำมาสร้างเป็นหนังหรือซีรีส์มากมาย ซึ่งนางเอกมักจะจำพระเอกกับเรื่องราวในอดีตไม่ได้ จนคนส่วนใหญ่เข้าใจว่า อัลไซเมอร์เท่ากับสมองเสื่อม สมองเสื่อมเท่ากับความจำเสื่อม

แท้จริงแล้วหากเปรียบโรคสมองเสื่อม (Dementia) เป็นจักรวาล โรคอัลไซเมอร์ก็เป็นเพียงดาวเคราะห์ดวงหนึ่ง อาการความจำเสื่อมเป็นแค่ส่วนหนึ่งของดาวเคราะห์เท่านั้น เพราะนอกจากอาการความจำเสื่อม ยังต้องมีอาการสำคัญอื่นร่วมด้วย

แล้วอะไรที่เป็นอาการบ่งบอกว่านี่คือโรคสมองเสื่อม (Dementia) นอกเหนือจากเรื่องความจำ อาการก็คือ

  1. Aphasia คือสูญเสียการบอกชื่อหรือคำพูด ทั้งที่เคยพูดได้ปกติ ผู้ป่วยจะเริ่มมีปัญหาว่านึกคำที่จะพูดไม่ออก พูดผิดพูดถูก
  2. Apraxia คือสูญเสียการลงมือกระทำหัตถกรรมต่างๆ ทั้งที่เคยทำได้ปกติ เช่น เคยชอบทำอาหาร หรือทำอาหารได้ แต่ตอนนี้ทำอาหารไม่เป็น เคยใช้โทรศัพท์เป็น ก็เริ่มใช้ไม่เป็น
  3. Agnosia คือสูญเสียความสามารถในการระบุสิ่งของ แม้ว่าประสาทสัมผัสปกติ เช่น ให้ถือกุญแจไว้ กลับเข้าใจว่าถืออย่างอื่นอยู่
  4. สูญเสียความสามารถในการคิดตัดสินใจ วางแผน หรือมองเรื่องนามธรรม

นอกจากการบกพร่องเรื่องความจำแล้ว สำหรับผู้ที่ถูกวินิจฉัยว่าเป็นสมองเสื่อมจะต้องมีอาการอย่างน้อย 1 ข้อจาก 4 ข้อที่กล่าวมา

และแน่นอนว่า ความบกพร่องนี้มันทำให้ผู้ป่วยรู้สึกถึงการสูญเสียสมรรถภาพในตัวเอง จนลามไปเป็นในเรื่องของอารมณ์และบุคลิกภาพที่เปลี่ยนไปได้

ดังนั้น จึงบอกได้ว่าการเป็นโรคสมองเสื่อมนั้นรุนแรง และมีอาการซับซ้อนมากกว่าความจำเสื่อม การที่เรามีปัญหาแค่เรื่องความจำจึงไม่จำเป็นว่าจะต้องเป็นโรคสมองเสื่อมเสมอไป

ข่าวดีคือ สมองเสื่อมจากบางสาเหตุรักษาได้ เช่น จากฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำ หรือจากโรคซึมเศร้า (Dementia syndrome of major depression)

ข่าวร้ายคือ มีอีกหลายสาเหตุเช่น อัลไซเมอร์ (Alzheimer’s disease) ยังไม่สามารถรักษาได้ การรักษาเป็นเพียงการประคับประคองอาการ

สิ่งที่ดีที่สุด คือการป้องกันความเสื่อมของสมองก่อนที่ทุกอย่างจะสายเกินไป


Page : https://web.facebook.com/earnpiyada/ 

Youtube : https://bit.ly/2Ul9Pc5 

IG : https://www.instagram.com/earnpiyada/