คุณคิดว่าปัญหาการหย่าร้างของครอบครัวในสังคมไทย ปัญหาอะไรคือปัญหาใหญ่สุดคะ
อาจจะมีคนทราบคำตอบ แต่สำหรับบทความนี้เอิ้นไม่ได้มีคำตอบให้นะคะ แต่ที่ยกคำถามนี้ขึ้นมาเพราะว่าเอิ้นคาดการณ์ว่าคนส่วนมากคงคิดว่าเป็นปัญหามือที่ 3 บ้าง ความไม่เข้าใจกันบ้าง ซึ่งเอิ้นในฐานะที่เป็นจิตแพทย์ประจำห้องตรวจสามของโรงพยาบาลแห่งหนึ่ง เจอการมาปรึกษาของคู่สมรสในประเด็นทั้งสองไม่มากนัก แต่ที่มากจนรู้สึกได้ว่าน่าจะกำลังเป็นปัญหาสำคัญของสังคมคือ การที่สามีติดสุราจนกระทบความสัมพันธ์ (ที่ภรรยาเป็นฝ่ายติดก็มีแต่น้อยกว่า)
ติดสุราแล้วมีปัญหาความสัมพันธ์อย่างไร
- สามีให้เวลากับครอบครัวน้อยลง (เพราะใช้เวลากับสุรา การเมา หรือวงเหล้า)
- คุณภาพชีวิตและการงานลดลงเพราะมัวคิดถึงสุรา
- ความสนใจในครอบครัวและการทำบทบาทพ่อและสามีลดลง
- เสียเงินทองมากขึ้น
- มีโอกาสเกิดความรุนแรงในครอบครัว
อ่านปัญหาที่เกิดจากสามีติดสุราแล้ว บางคนอาจรู้สึกว่า บางทีมีกิ๊กเป็นคนจริงๆ อาจจะดีกว่า อย่างน้อยโอกาสเกิดความรุนแรงอาจน้อยกว่า ที่เป็นเช่นนั้นเพราะกลไกในการติดกิ๊กกับติดสุราทำงานในวงจรเดียวกัน ที่เรียกว่า ‘วงจรแห่งรางวัล Brain reward system’ คือ วงจรในสมองที่จะทำงานเมื่อมีบางสิ่งมากระตุ้น เช่น ยาเสพติด ความรัก เพศสัมพันธ์ เป็นต้น แล้วทำให้เรารู้สึกมีความสุข
เมื่อเรารับสิ่งกระตุ้นบ่อยๆ สมองจะเริ่มเปลี่ยนโครงสร้างภายในเซลล์ กลายเป็นสมองที่ต้องการสิ่งกระตุ้นนั้นตลอดเวลา ดังนั้น เมื่อสามีใช้สุรากระตุ้นให้สมองเกิดความสุขบ่อยๆ จนเกิดสภาวะสมองติดสุรา สามีก็จะต้องดื่มมากขึ้นเรื่อยๆ ถ้าดื่มน้อยลงอาจทำให้เกิดความทรมานจากระบบประสาทอัตโนมัติผิดปกติได้
ดังนั้นเรา ในฐานะภรรยาควรเริ่มกลับมาสำรวจว่าสามีใช้สุราเพราะอะไร
1. Sensation Seeking เวลาเมาแล้วรู้สึกมีความสุขเพราะชอบบุคลิกตัวเองตอนเมา เช่น ปกติขี้อายมาก พูดน้อย แต่เมื่อเมาแล้วมั่นใจ มีความกล้า พูดมาก บางคนรู้สึกมีความสุขกับบรรยากาศในวงสุรา
2. Self Meditation มีความเครียดสูงดื่มแล้วลืมความเครียดได้ชั่วคราว
3. Habit Forming เป็นความเคยชิน เวลานี้เคยใช้ในการดื่มสุราถ้าไม่ดื่มไม่รู้จะทำอะไร
4. Craving เมื่อหยุดดื่มหรือดื่มน้อยลงแล้ว มันทำให้กระวนกระวายร่างกายและใจจนต้องกลับไปดื่มเพื่อให้ดีขึ้น
ดังนั้น การค้นหาและทำความเข้าใจความสุขของคนที่เรารัก อาจเป็นยาที่สำคัญในการรักษา ฟื้นฟูและเยียวยาคนรักของเราให้รักเราไปนานๆ
AUTHOR : หมอเอิ้น พิยะดา จิตแพทย์ นักแต่งเพลง ผู้บริหารโรงแรมเลยพาวิลเลี่ยนและเเพลินคอฟฟี่โรสเตอร์ เธอทำทุกงานด้วยความตั้งใจและหัวใจเสมอ เพราะเอิ้นเชื่อว่ามนุษย์ทุกคนมีศักยภาพในการสร้างความสุข
